SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI
DZIEŃ ZIEMI 2004
pod hasłem:
„ Dla Ziemi, dla siebie –
zostań Przyjacielem Ziemi”
dla klas
IV –VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ
I I
–III GIMNAZJUM
OPRACOWAŁA
KATARZYNA CHROŚCICKA
JUCHNOWIEC GÓRNY 2004
Cel – przybliżenie i uświadomienie problemów ekologicznych
Dekoracja- plakaty o tematyce
ekologicznej
Wykonawcy – ubrani w kolorach
ziemi
Narrator1
Od
dawna w historii ludzkości pojawiają się przejawy refleksji nad żywym światem, otaczania pewnych obszarów przyrody
specjalną opieką, wyłączenia ich z ludzkiej działalności i pozostawienia w
formie niezmienionej.
Wszyscy wykonawcy (śpiewają):
Jeśli
serce masz tak czułe,
Piękna
cenisz każdy ślad,
To
dlaczego tak bez żalu, mijasz zadeptany kwiat.
Jeśli
kochasz wszelkie życie
I
dobroci tyle masz,
Czy
uronisz łzę choć skrycie,
Gdy
umiera z wolna las.
Ref.
Uczymy się od dziś,
Jak mądry jest liść,
Jak mądre są pszczoły i zioła,
I ćwiczmy nasz słuch,
By poznać bez słów, gdy pąk o ratunek woła.
Ratujmy nasz świat
Od klęsk, ludzkich plag.
Na ziemi, w powietrzu i w wodzie.
Stwórzmy bratni krąg
Z czystych serc i rąk,
Pomóżmy bezbronnej przyrodzie.
Nie
pozwólmy przyjaciele, aby w dymach błękit bladł,
By
marniała żywa zieleń,
Żeby
karlał miejski park.
Chrońmy
każdy promień słona,
On
nam sprawia życia ład,
Mały
liść to nasz obrońca,
Dzięki
niemu żyje świat.
Ref.
Uczymy się od dziś…
Narrator 2
Obszary,
stanowiące dziedzictwo całego narodu więcej - wszystkich ludzi na świecie, chronione prawnie nazwano parkami
narodowymi.
W
tej chwili na świecie 3% powierzchni lądów to obszary chronione: parki narodowe
i rezerwaty. W Polsce są obecnie 23
parki narodowe, z czego 4 znajdują się w województwie podlaskim.
Jednak
ustalenia Światowego Kongresu Parków Narodowych z 1982 roku stwierdzają, że co
najmniej 10% powierzchni ziemi powinno być objęte ochroną, czyli ponad trzy
razy więcej niż obecnie, by miało to większe znaczenie dla zachowania
różnorodności biologicznej planety.
Narrator 1
22 kwietnia 1970 r. po raz
pierwszy w Stanach Zjednoczonych świętowano Dzień Ziemi. Uroczystościom
towarzyszył niespotykany dotąd entuzjazm. Dwadzieścia milionów Amerykanów
porzuciło biura i urzędy, wychodząc na ulice w tanecznych korowodach. Dziesięć
tysięcy szkół i dwa tysiące uniwersytetów, a nawet Kongres Stanów Zjednoczonych
zawiesiły w tym dniu działalność, gdyż większość pracowników zamiast do pracy
poszła na spotkania ugrupowań ekologicznych.
Teraz w dniu 22 kwietnia każdego roku na całym świecie obchodzony jest Dzień
Ziemi.
Według
najgłębszych korzeni chrześcijaństwa Ziemia to dzieło Stwórcy, który kocha cały
Świat.
Według
słów Starego Testamentu Ziemia należy do Boga, który ją
stworzył, a my co najwyżej możemy z niej skorzystać, tak jak korzystają z niej
inne stworzenia. O tej potrzebie pokory ksiądz poeta Jan Twardowski przypomina
w swoim wierszu:
Recytator 3
Czytamy
– Bóg tak umiłował świat….
A
więc nie tylko ludzi
Ale
i pliszkę
Odymioną
pszczołę
Jeża
eleganta wprost spod igły
Nawet
muła ni to ni owo
Bo
ani to koń ani osioł
(żal
że go człowiek stwarzał
żyje
jak kawaler co się nie rozmnaża)
gruszę
co kwitnie zaraz przed jabłonią
liście
konwalii prawie bez ogonka
cielę
co za matką się wlecze
a
my tak czulimy się do Boga
jakby
On miał nas tylko kochać na świecie
Narrator 1
W
średniowieczu św. Franciszek udzielał rad braciom drwalom. Podnosił z ziemi
robaczki, by ich nie zadeptano, rozmawiał z ptakami, pielęgnował kwiaty. Nic
więc dziwnego , że papież Jan Paweł II tego świętego prekursora myślenia w
kategoriach ekologicznych ogłosił patronem ekologów 1 listopada 1979r. w
rocznicę jego urodzin w Asyżu.
Narrator 2
Cała
nauka św. Franciszka – największego ekologicznego myśliciela i świętego
chrześcijaństwa, który cieszy się światem, kocha go, i szanuje, a rośliny i zwierzęta budzą jego najpiękniejsze,
najgłębsze uczucia – wskazuje, że przyroda ma dla nas wartość nie tylko poprzez
nas i czerpane przez nas korzyści. Ma ona wartość sama w sobie, poprzez
wewnętrzną wartość wszystkiego co żywe
Recytator 4
Dyszy
ziemia nie ziemią
Lecz
dymem
Asfaltem
Spalinami…
A
mieliśmy wszak zostać
Jej
ogrodnikami
Boże,
dawco życia ,
Co
uczynisz z nami –
Życia
zabójcami…?
Czy
wybaczysz i za to
Chrystusa
ranami…?
Narrator 1
W
tradycji chrześcijańskiej echa słów św. Franciszka z Asyżu pojawiają się często
we współczesnej poezji franciszkańskiej. Tu też tkwi motyw uwrażliwienia ludzi na krzywdę
wyrządzoną zwierzętom – stworzeniom
boskim:
Recytator 5
A
teraz wy wszystkie
Ssaki
, ptaki, ryby gady,
Płazy
, robaki, owady,
Gdziekolwiek
was człowiek gnębi,
Na
ziemi, czy w wodnej głębi,
Wszystkie
biedne ofiary ludzkiego plemienia,
Nie
odmawiajcie braciom - ludziom przebaczenia.
Oto
człowiek przed wami kaja się w pokorze,
Bracia,
darujcie ludziom winy w imię Boże:….
Narrator 1
Papież
Jan Paweł II w homilii wygłoszonej w
Białymstoku 5 czerwca 1991 roku zwraca się do wszystkich ludzi w całej
Ojczyźnie ,,… degradacja środowiska naturalnego jest coraz większa, a
zagrożenie to w Polsce zdaje się szczególnie alarmujące. Przyroda cierpi z
powodu człowieka. Dar panowania nad przyrodą powinniśmy wykorzystywać w
poczuciu odpowiedzialności, świadomości, że to wspólne dobro ludzkości. Tu
także chodzi o siódme przykazanie: „Nie kradnij”. Woda, powietrze, ziemia, las,
zwierzęta, rośliny zostały stworzone przez Boga i zasługują na szacunek ze
strony człowieka…”
Narrator 2
Na
konferencji żydów i chrześcijan w Halling Hong w październiku 1982 roku
sformułowano 10 PRZYKAZAŃ EKOLOGICZNYCH:
Podkład muzyczny „…refleksje”
Marek Biliński
Recytator 6
1.Jam
jest Pan Bóg twój, który stworzył niebo i ziemię
Recytator 7
2.
Obchodź się więc troskliwie z powietrzem, wodą , ziemią i zwierzętami, tak
jakby byli to twoi bracia i siostry.
Recytator 8
3.Nie
okradaj przyszłości. Szanuj swoje dzieci, dając im możliwość długiego życia.
Recytator 9
4.Rozbudzaj
w swoich dzieciach miłość do natury.
Recytator 10
5.Rozważ,
że ludzkość może wprawdzie używać technologii, lecz raz zniszczonego życia nie
można stworzyć na nowo.
Recytator 11
6.Zatroszcz
się o to, aby w twojej wsi, w twoim mieście, twoim kraju tworzyły się grupy,
które będą się z zaangażowaniem starały o to, aby zapobiec grożącym
katastrofom.
Recytator 12
7.
Odsuń się od wszelkich broni, które
powodują nie dające się naprawić zniszczenia w podstawowych uwarunkowaniach
życia.
Recytator 13
8.Ćwicz
samodyscyplinę także przy małych decyzjach w swoim życiu.
Recytator 14
9.
Znajdź w twoim cotygodniowym dniu wypoczynku – szabasie czy niedzieli – czas,
aby żyć ze światem, a nie tylko go używać.
Recytator 5
10.
Pomyśl o tym: nie posiadasz ziemi – jesteś tylko jej stróżem.
Podkład muzyczny: „Dziecko
słońca” Marek Biliński
Recytator 2
Lista
ginących zwierząt
albatros
czapla biała
wilk
sokół wędrowny
żółw
jaszczurowaty
jaguar
nosorożec
Światowa lista gatunków
zagrożonych, znajdująca się w Genewie, uzupełniana wciąż nowymi tomami, jest
zbyt ciężka, aby człowiek mógł ją unieść. Gdzie jeszcze zapiszemy odchodzące
życie? Jaki pogrzeb, jakie pożegnanie byłoby właściwe?
Recytator 6
Trzcinka
paź żeglarz
puchacz
pyton indiański
wyjec
kaszalot
płetwal błękitny
Zabierz
mnie głęboko w ocean ze sobą, mój bracie. Nadszedł czas, kiedy musimy odejść.
Weź mnie w głębiny, tam, gdzie i ja kiedyś pływałam, oddychałam skrzelami i
poruszałam płetwami. Sól pochodząca z tych pradawnych mórz wciąż spływa wraz z
moimi łzami. Ale łzy są zbyt skąpe dzisiaj. Daj mi pieśń, która by wyraziła
moje uczucia. Serce jest zbyt małe, by pomieścić całą rozpacz, a moja
wściekłość zbyt dzika, bym mogła ją wykrzyczeć swym gardłem.
Recytator 7
Mrówkojad
Antylopa
Niedźwiedź grizzly
Niedźwiedź brunatny
wielbłąd dwugarbny
Krokodyl nilowy
Aligator
Kiedy
przyjdę zanurz się ze mną w błocie, aligatorze. Pozwól mi powoli wniknąć w
pierwotną zawiesinę naszych wspólnych molekuł. Nich mi będzie wolno jeszcze raz
poczuć bagno, zanim osuszymy wszystkie błota, zanim wyasfaltujemy całą ziemię i zniszczymy ją w proch.
Recytator 8
Gacek
Ocelot
Mysz bagienna
Kangur rudy
Kormoran
Mewa Audouina
Szybko
odlatuj. Unoś mnie wysoko ponad brzegiem daleko, daleko stad. Nie siadaj tutaj.
Ropa pokryła plaże, skały i morze. Nie mogę nawet rozpostrzeć poklejonych ropa
skrzydeł. Odleć ze mną od tego, co zrobiliśmy tutaj, odlećmy daleko stąd.
Recytator 9
Złota
papuga
Struś afrykański
Śnieżna pantera
Pingwin galopagoski
Bażant cesarski
Pantera
Borsuk
Skryj
mnie w gęstwinie, borsuku. Nie możesz jej znaleźć? Wykop tunel pośród
butwiejących liści i korzeni, pod drzewami, które kiedyś porastały miedze
naszych pól. Moje serce jest poorane i wypalone. Wydrąż mi labirynt głębszy od
tęsknoty.
Recytator 10
Ara
fioletowa
Gołąb skalny
Torbacz pustynny
Orzeł bielik
Kondor kalifornijski
Niepylak Apollo
Wypełznijmy
stąd, gąsienico. Owiń mnie w kokon. Ukołysz mnie do snu w jedwabnym całunie,
gdzie cierpliwie doczekam rozpuszczenia się mych kości. Będę czekała tak długo, póki nie odrodzi się znów wszelkie
stworzenie – jeśli to kiedykolwiek nastąpi – i wtedy użyję skrzydeł.
Recytator 11
Żółw
olbrzymi
Małża perłowa
Orlik grubodzioby
Wydra morska
Krowa morska
Foka mniszka
Mamo,
wypłyń ze mną hen, poza lody. Gdzie jesteś? Burty miażdżą moje żebra, kije
młócą skórę, a biały świat, wraz z posmakiem własnej krwi, staje się czarny.
Recytator 12
Goryl
gibon
jelonek błotny
piżmowiec
gepard
szynszyla
słoń afrykański
słoń azjatycki
Kołysz
mnie z wolna przez dżunglę. Musi jeszcze być gdzieś dżungla. Moje serce ocieka
zielonymi tajemnicami. Polej mnie wodą przy wyschniętym korycie rzeki. Moja
skóra jest nadziana grubym śrutem. Opowiedz mi o przeszłości, jeśli jeszcze
pamiętasz.
Recytator 13
Muchówka
białoszyja
Żółw zielony
Ibis japoński
Kania ruda
kraska
żbik
Kiedy
czas świata Noego, podobnie jak i nasz dzisiaj, dobiegał końca, miał on tak jak
i my listę zwierząt. Przedstawiamy go jak stoi przy wejściu na arkę i wywołuje ich imiona, wykreślając po kolei.
My też teraz je wykreślamy.
Recytator 14
Dzięcioł
trójpalczasty
Pelikan
Ryś hiszpański
Gęś kanadyjska
Zebra górska
Dziś
ponownie ożywa dramat Noego, ale film jakby biegnie do tyłu – zwierzęta
znikają.
Recytator 1
Fretka
Kulik
Kuguar
Wilk
Twoje
ropy zarosły. Zaczekaj. Zaczekaj. Nadszedł ciężki czas. Nie zostawiaj nas
samych w zniszczonym przez nas świecie.
Narrator 2
Wszystkie
nasze problemy wynikają z różnicy między tym, jak działa natura, i tym, jak
myśli człowiek.
Recytator 14
Brzozo
nazbyt wieśniacza by rosnąć w mieście
Dyskretny
garbie w sam raz na szpalery
Jarzębino
dla drozdów dzwoniących szpaków
Akacjo
z której nie złote ale białe miody
Olcho
co jedna masz przy liściach szyszki
Głogu
co chronisz majówkę krewniaczkę słowika
Jesionie
co pierwszy tracisz liście zbliżając nam jesień
Recytator 4
Święć
się ziemio, wodo i powietrze
Świeć
się dzieło i wszelkie poczęcie
Z
wszystkich świętych najbardziej czas święty
A
nad sam czas najświętsza jest Ziemia
Narrator 2
Jeśli
nawet nie obchodzi kogoś, kto z kim się bije na drugim końcu świata, to trzeba
też uświadomić sobie, że ponieważ mamy jedną Ziemię, wojny czy manewry w
odległych częściach globu wpływają przez wspólne powietrze na nas wszystkich.
Od polityki nie da się uciec. Rządy , zarówno te państwowe jak i te lokalne,
muszą wiedzieć, że świadomi obywatele patrzą im na ręce przy wszystkich
ekologicznych decyzjach lub przy ich
zaniedbaniu.
Recytator 8
Nie,
nie wyjadę na zachód ktoś musi doglądać
ojczyzny
Zaglądać
pod podszewkę literom życia i praw
Szczepić
na wierzbach gruszki palce gryźć do poduszki
Zapuszczając
do druku słowa jak żurawia do studni
Choćby
je miano zaraz wybijać sprzed oczu na aut
Ale
taki domyślny już nam się zrobił naród
Lub
może tak się znarowił
Że
puste miejsce po słowie w sto koni w sto słów zadudni
-
choć prawie na cud to zakrawa - …
Narrator 1
Musimy
zdawać sobie sprawę z możliwości działań wobec środowiska i nie dać sobie
wmawiać za każdym razem, że nas na to nie stać, że nic nie można zrobić.
JEDNA GRUPA
Raczej
przyjąć popiół na swe głowy
Niżby
glob nim został posypany DRUGA GRUPA
Raczej klątwą obrócić w proch bogi
Niżby ziemią im składać ofiary.
Literatura: